Pytania i odpowiedzi

Inwestycje wchodzące w skład Programu FSRU są realizowane na podstawie Ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 551 z późniejszymi zmianami), czyli tzw. „specustawy gazowej”. 

Program FSRU jest realizowany także na podstawie Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie (Dz.U. z 2013 r. poz. 640) oraz innych przepisów krajowych i międzynarodowych.

Terminal FSRU to instalacja umożliwiająca odbiór i regazyfikację dostarczanego drogą morską skroplonego gazu ziemnego (LNG) oraz jego wprowadzenie do Krajowego Systemu Przesyłowego, czyli sieci lądowych gazociągów przesyłowych. Główne elementy terminalu to Jednostka FSRU (ang. Floating Storage Regasification Unit), czyli statek przystosowany do odbioru, procesowego składowania i regazyfikacji LNG, nabrzeże postojowo-cumownicze, pozwalające na odbiór zregazyfikowanego paliwa oraz gazociąg podmorski łączący terminal z lądem.

Dostawcą jednostki FSRU, która zostanie zacumowana w Zatoce Gdańskiej, jest firma White Eagle Energy Ltd., spółka zależna grupy Mitsui O.S.K. Lines. Mitsui O.S.K. Lines to grupa o długoletniej tradycji w międzynarodowym przemyśle żeglugowym. Zarządza jedną z największych na świecie flot handlowych, składającą się z prawie 800 statków. Flota metanowców LNG Mitsui O.S.K. Lines liczy niemal 120 statków, w tym 7 jednostek FSRU.

Terminal FSRU będzie zlokalizowany w południowej części Zatoki Gdańskiej, ok. 3 km od brzegu morza, w bezpośrednim sąsiedztwie terminalu kontenerowego Baltic Hub i toru wodnego prowadzącego do Portu Morskiego Gdańsk.

Zamówiona przez GAZ-SYSTEM jednostka FSRU umożliwi rozładunek metanowców o pojemności do 217 000 m³ LNG. Pokładowe urządzenia do regazyfikacji skroplonego gazu będą miały moc nominalną nie niższą niż 783,5 tys. Nm³/h. Sumarycznie Terminal FSRU w Zatoce Gdańskiej będzie dysponował mocą regazyfikacji na poziomie ok. 6,1 mld Nm³ gazu rocznie.

Rozpoczęcie prac budowlanych związanych z powstaniem nabrzeża i gazociągu podmorskiego jest planowane w 2025 roku, a ich zakończenie w 2027 roku.

Rozpoczęcie eksploatacji terminalu FSRU jest planowane na przełomie 2027 i 2028 roku.

Program FSRU zakłada budowę ok. 250 kilometrów nowych gazociągów, które pozwolą na przesył zregazyfikowanego gazu ziemnego z wybrzeża w głąb kraju. Ich orientacyjny przebieg prezentuje  grafika na stronie FSRU Onshore.

Planowany termin rozpoczęcia prac przygotowawczych i budowlanych to przełom 2024/2025 r. Zakończenie prac budowlanych planowane jest do końca 2026 r.

Nadrzędnym celem i zarazem korzyścią płynącą z budowy terminalu FSRU w Zatoce Gdańskiej jest zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego Polski. Będzie to możliwe dzięki dywersyfikacji dostaw gazu – terminal otworzy nową drogę pozyskiwania tego paliwa. Inwestycja wpłynie również na zwiększenie konkurencyjności rynku gazu oraz wesprze zrównoważony rozwój europejskiego rynku energii. Budowa gazociągów lądowych w ramach Programu FSRU to również wymierne korzyści finansowe dla gmin z tytułu podatku od nieruchomości.

Prace budowlane związane z powstaniem nabrzeża postojowo-cumowniczego będą generować hałas. Jego natężenie nie przekroczy dopuszczalnych norm wynikających z wydanej przez Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Gdańsku decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach inwestycji. Aby ograniczyć uciążliwość hałasu, prace budowlane nie będą prowadzone w nocy. Ponadto położenie terminalu w odległości ok. 3 km od brzegu nie wpłynie na pogorszenie walorów krajobrazowych Zatoki Gdańskiej.

Żegluga po wodach Zatoki Gdańskiej będzie możliwa na takich samych zasadach jak dotychczas, zarówno podczas budowy, jak i eksploatacji terminalu FSRU. W czasie pracy terminalu obowiązywać będzie wokół niego 300-metrowa strefa ochronna, w którą nie można będzie wpływać.

Prace budowlane związane z powstaniem terminalu FSRU nie wpłyną na obecne możliwości korzystania z plaży i lasu przybrzeżnego na Wypie Stogi. Przekroczenie brzegu przez gazociąg łączący terminal z lądem zostanie wykonane bezwykopową metodą mikrotunelowania, co pozostawi plażę i wydmy w stanie nienaruszonym.

Jednostka FSRU będzie zacumowana na stałe przy nabrzeżu postojowo-cumowniczym. Przybijające do niej metanowce będą cumowały na zasadzie „burta w burtę” (tzw. STS). Po zacumowaniu metanowca do terminalu FSRU nastąpi rozładunek LNG za pomocą węży kriogenicznych podłączonych do kolektorów przeładunkowych obu statków.

Po regazyfikacji gaz ziemny zostanie wyprowadzony z FSRU poprzez wysokociśnieniowe kolektory i ramiona rozładunkowe, a następnie przez połączony z rurociągiem podmorskim odcinek łączący, w tym jego element pionowy (tzw. Riser) oraz poziomy (tzw. Spool). Gaz będzie przesyłany gazociągiem podmorskim do stacji zaworów liniowych znajdującej się na lądzie, na Wyspie Stogi, w odległości około 400 m od brzegu morskiego.

Regazyfikacja LNG to proces polegający na zmianie stanu skupienia metanu z ciekłego na gazowy. Proces ten odbywa się poprzez podgrzanie LNG o początkowej temperaturze ok. -160°C w celu przekształcenia go w gaz o temperaturze do ok. 5°C.

Rozładunek transportu LNG będzie trwał około 24 godzin, natomiast proces jego regazyfikacji i przekazania do Krajowego Systemu Przesyłowego zajmie około 5 dni.

Tak, eksploatacja terminalu FSRU będzie bezpieczna. Rozładunek, regazyfikacja i przesył gazu do Krajowego Systemu Przesyłowego będą prowadzone pod stałym nadzorem i z zachowaniem ścisłych procedur bezpieczeństwa. Wokół terminalu wyznaczona będzie 300-metrowa strefa ochronna, w którą nie będzie można wpływać podczas jego pracy.

Podczas prac związanych z budową gazociągu ograniczona zostaje możliwość korzystania z nieruchomości, przez którą ów gazociąg przebiega. Ponadto prace budowlane mogą generować hałas i zwiększony ruch pojazdów na lokalnych drogach w rejonie placu budowy.

Ograniczenie wpływu inwestycji realizowanych przez GAZ-SYSTEM na środowisko jest dla nas priorytetem. Terminal FSRU zarówno podczas budowy, jak i późniejszej eksploatacji będzie spełniał warunki określone w wydanej przez Dyrektora RDOŚ decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach inwestycji, wskazujące m. in. na konieczne do podjęcia środki ochrony przyrody.

Ograniczenie wpływu inwestycji na środowisko naturalne, w tym na szatę roślinną, jest dla nas priorytetem. Dlatego też po zakończeniu prac budowlanych odtworzymy zieleń zgodnie z projektem nasadzeń zastępczych uzgodnionym z Gdańskim Zarządem Dróg i Zieleni. Sposoby ochrony przyrody konieczne do podjęcia podczas budowy i eksploatacji terminalu oraz gazociągów lądowych zostały również wskazane w decyzjach środowiskowych wydanych dla projektów realizowanych w ramach Programu FSRU.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie (Dz.U.2013 poz. 640) dla gazociągu wysokiego ciśnienia, w całym okresie jego eksploatacji, zostanie ustanowiony pas strefy kontrolowanej o szerokości 6,0 m w każdą stronę od osi gazociągu (łącznie 12 m), co oznacza pewne ograniczenia dla użytkowników gruntów.

W strefie kontrolowanej nie należy:

• wznosić obiektów budowlanych w rozumieniu przepisów prawa budowlanego,
• urządzać stałych składów i magazynów,
• podejmować działań mogących powodować uszkodzenia gazociągu.

W strefie kontrolowanej nie mogą rosnąć drzewa w odległości mniejszej niż 3 m, licząc od osi gazociągu do pni drzew, a wszelkie prace można prowadzić tylko po wcześniejszym uzgodnieniu z GAZ-SYSTEM. Po zakończeniu fazy budowy oraz po przywróceniu terenu do pierwotnego stanu nie ma przeszkód do prowadzenia działalności rolniczej i kontynuowania upraw (tj. dokonywania zasiewów i zbiorów) w pasie strefy kontrolowanej.

Krajowy System Przesyłowy, którego operatorem jest GAZ-SYSTEM nie umożliwia wykonania przyłączeń dla odbiorców indywidualnych. Za detaliczną dystrybucję gazu odpowiadają Operatorzy Systemów Dystrybucyjnych i to do nich należy zwrócić się w sprawie uzyskania warunków przyłączenia do sieci gazowej.

Z tytułu powstałych ograniczeń lub wywłaszczeń właścicielom nieruchomości lub użytkownikom wieczystym przysługują odszkodowania. Odszkodowania przyznawane będą w drodze decyzji właściwego miejscowo wojewody.

GAZ-SYSTEM po zakończeniu budowy przekazuje wojewodzie protokoły z opisu nieruchomości wraz z wnioskiem o wszczęcie postępowania odszkodowawczego. Wysokość odszkodowania zostanie ustalona na podstawie operatów szacunkowych oraz innych dokumentów zgromadzonych w ramach postępowania odszkodowawczego. Operaty szacunkowe są sporządzane przez niezależnych rzeczoznawców majątkowych powoływanych przez wojewodę. Na zakończenie postępowania odszkodowawczego wojewoda wyda decyzję określająca wysokość odszkodowania. GAZ-SYSTEM będzie zobowiązany do zapłaty odszkodowania właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu nieruchomości w terminie 14 dni od dnia w którym przedmiotowa decyzja stanie się ostateczna.

Tak, odszkodowanie z tytułu powstałych ograniczeń w użytkowaniu nieruchomości lub wywłaszczeń w związku z budową gazociągu przysługuje właścicielom nieruchomości oraz użytkownikom wieczystym.

Dla infrastruktury liniowej, odszkodowania za ograniczenia w użytkowaniu nieruchomości zostaną wypłacone po budowie, a także po realizacji poniższych czynności:

• Dostarczeniu wojewodzie przez Inwestora dokumentacji po zakończonych pracach budowalnych np. protokołu wejścia na nieruchomość tzw. „zerowego”, protokołu zejścia z nieruchomości po zakończonych pracach budowalnych. O czynnościach spisowych właściciele nieruchomości bądź użytkownicy wieczyści będą informowani pisemnie z odpowiednim wyprzedzeniem. Właściciele nieruchomości bądź użytkownicy wieczyści sami decydują czy wezmą udział w czynnościach spisowych, ich obecność podczas tych czynności nie jest obowiązkowa. Właściciele nieruchomości bądź użytkownicy wieczyści mogą upoważnić inne osoby do uczestnictwa w czynnościach spisowych.
• Wyłonieniu przez wojewodę rzeczoznawców majątkowych do szacowania szkód.
• Opracowaniu przez rzeczoznawcę operatów i zweryfikowaniu operatów szacunkowych przez organ administracji państwowej.
• Zawiadomieniu przez wojewodę właścicieli bądź użytkowników wieczystych o przyznanej kwocie odszkodowania i możliwości zapoznania się ze zgromadzoną dokumentacją odszkodowawczą.
• Po wydaniu decyzji o odszkodowaniu i jej uprawomocnieniu.
• W przypadku złożenia odwołania - po rozpatrzeniu odwołania przez właściwe Ministerstwo.

Dla nieruchomości częściowo wywłaszczanych (pod obiekty infrastruktury naziemnej) odszkodowania za wywłaszczenia zostaną wypłacone zgodnie z zapisami specustawy gazowej, po dniu, w którym decyzja lokalizacyjna stanie się ostateczna (po dostarczeniu Wojewodzie niezbędnej dokumentacji przez Inwestora np. wezwania do wydania nieruchomości i protokołu z wydania nieruchomości). Wartość odszkodowania szacowana będzie przez rzeczoznawcę majątkowego wybranego przez wojewodę. Odszkodowanie zostanie przyznane w drodze decyzji po uprzednim przeprowadzeniu administracyjnego postępowania odszkodowawczego.

Od decyzji ustalającej odszkodowanie stronie przysługuje odwołanie do właściwego Ministra w terminie 14 dni od dnia doręczenia jej stronie. Wypłata odszkodowania nastąpi na podstawie ostatecznej decyzji właściwego wojewody, w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja stanie się ostateczna.